GARİP ŞEYLER: Bizzarie di Varie Figure

Çeyrek yüzyıl boyunca (1624-1649) Floransa'da aktif olan İtalyan gravür sanatçısı ve ressam Giovanni Battista Braccelli'den eşşiz bir illüstrasyon kitabı, Bizzarie di Varie Figure. 1624 yılında Braccelli tarafından İtalya Livorno'da basılan kitabın ilk sayfasında, Don Pietro Medici'ye (1554-1604) adanmış olduğu yazılı. 100 plakadan oluşan kitapta 18 x 25 cm ölçülerinde kağıtlara yapılmış 50 adet baskı yer alıyor. Günümüze kadar ulaşan tek tam örnek ABD'deki Kongre Kütüphanesinde, Lessing J. Rosenwald kolleksiyonunda yer almakta.

20. yy'da, İngiliz sanat tarihçi Kenneth Clark'ın aracılığıyla yeniden keşfine kadar çok da üzerinde durulmamış olan bu saklı hazine, 1963 yılında Paris'te Alain Brieux tarafından listeleniyor ve Tristan Tzara'nın kaleme aldığı önsözle beraber sınırlı sayıda basılıyor. Tzara'nın, Bibliotheque Nationale: Quelques Ancêtres du Surréalisme (1965) isimli katalogda hayranlık uyandıran yapıttan şöyle bahsettiği yazıyor; "...bu dizi, önüne geçilmesi olanaksız bir hayal gücü ve serbest fantaziyi vurgulamaktadır..."*  

Braccelli'nin maniyerizmin önemli temsilcilerinden biri olan Giuseppe Acrimboldo'nun (1527-1593) üslubundan etkilendiği bilinse de, geometrik formları inşa edişindeki özgünlük ve insan figürünü bütünüyle yenileyişi Bizzarie di Varie Figure'i ünik kılıyor.

Fantastik resmin öncü ismi Braccelli'den, proto-sürrealizmin en erken örneklerinden biri sayılabilecek bu eser sonraki jenerasyonları etkileyecek, özellikle kübist, dadaist ve sürrealistlere ilham verecek, insan figürü üzerine çalışma yapan çizerler için öğretici bir başvuru kaynağına dönüşecektir.

Basıldıktan 400 yıl sonra bile, biçim bükücü Braccelli'nin; kıvrımlı çizgilerden, kutulardan, karelerden, üçgenlerden, çemberlerden, sarmallardan, paralel kenarlardan oluşan, mekanik, ahenk yüklü ve eğlenceli insan figürleri yenilikçiliğini koruyor. 

Rosenwald kolleksiyonundaki kitabın tamamını görüntelemek için: Bizzarie di Varie Figure

* "cette serie porte les caracteres lourds de consequences du droit imprescriptable a imagination at a la liberte de la fantaisie"